Türkiye’de işsizlik yeniden yükselirken, İşsizlik Sigortası Fonu’nda biriken 427.4 milyar liralık kaynak, işsizlik ödeneği olarak sadece ufak bir bölümüyle emekçilere ulaşıyor. Başvuran her 100 işçiden sadece 47’si bu ödeneği alabiliyor. Diğer yandan fondan işverenlere milyonlarca lira teşvik ve destek ödemesi yapılıyor. Ayrıca, fonun faizlerinden bile milyarlarca lira gelir elde ediliyor. CHP, işsizlik ödeneğinin artırılması ve ulaşılabilir hale getirilmesi için Meclis’e yasa teklifi sundu.
İşsizlik Sigortası Fonu, işçi yüzde 1, işveren yüzde 2 ve devlet katkısı yüzde 1 olmak üzere oluşturuluyor. Her ay işçilerin maaşlarından fon kesintisi yapılıyor. Fon varlığı nisan ayı itibariyle 427.4 milyar liraya ulaştı. 4 ayda işçi ve işveren primlerinden 68.9 milyar lira, devlet katkısından da 22.9 milyar lira gelir elde edildi. Fonda ayrıca 43.1 milyar lira faiz geliri sağlandı.
İşsizlik Ödeneği ve Fon Durumu
Bu büyük fonun yanında işsizlere sunulan ödenek miktarı oldukça düşük kalmış durumda. Bu yılın ilk 4 ayında 24.4 milyar lira işsizlik ödeneği verilirken, aktif işgücü programlarına 14.2 milyar lira, işbaşı eğitim programlarına ise 10.3 milyar lira aktarıldı. Ayrıca işverenlere teşvik ve destek ödemeleri için fonundan 26.7 milyar lira ayrıldı.
Fon Yatırımları ve CHP’nin Teklifi
Nisan sonunda fon varlığının yüzde 75.60’ı (323.1 milyar lira) tahvilde, yüzde 22.85’i (97.6 milyar lira) mevduatta ve yüzde 1.55’i (6.6 milyar lira) Takasbank Para Piyasası’nda değerlendiriliyor. CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, işsizler için daha erişilebilir ve adil hale getirilmesi amacıyla yasa teklifi sundu. Bakırlıoğlu, fonun büyük bir bölümünün işverenlere teşvik olarak harcandığına dikkat çekti ve işsizlik ödeneği için ayrılan miktarın yetersiz olduğunu belirtti.
İŞKUR’un verilerine göre, nisan ayında 469 bin kişi işsizlik ödeneği aldı. Ancak 3 milyondan fazla işsizden sadece yüzde 15’i bu desteği alabiliyor. Bakırlıoğlu, işsizlik ödeneği almak için gereken prim ödeme gün sayısının düşürülmesini ve ödeneğin artırılmasını öngören bir teklif sundu.
Yasa Teklifi ve İşsizlik Ödeneği
Bakırlıoğlu’nun sunduğu teklife göre, işsizlik ödeneği alabilmek için gerekli olan prim ödeme gün sayısı 600’den 360 güne düşürülüyor. Ayrıca, ödenek miktarının yüzde 40’tan yüzde 60’a çıkarılması hedefleniyor. Bakırlıoğlu, bu düzenlemenin işsizler lehine fonun yeniden yapılandırılmasını amaçladığını belirtti. Bakırlıoğlu’nun açıklamalarına göre, işverenlere yapılan desteklerin miktarı artarken, işsizlerin aldığı ödeneğin yetersiz kaldığı görülüyor.
